Türkiyede genel olarak Levrek dediğimiz, adına bazı yerlerde Sudak bazıyerlerdede Tatlısu Levreği denilen LEVREK, yukarıdaki fotoğraflardan anlaşılacağı gibi Sudak ve Tatlısu Levreği olmak üzere aslında iki ayrı balıkmış.
(lucioperca L.)Sırt gri, yan taraflarda biraz daha siyahımsı enine 8-12 bant bulunur. karın beyazdır, gövdesinin orta kısmı seyrek pullarla kaplıdır. Yakalanan sudak balıklarında ortalama uzunluk 40-55 cm civarındadır, 80 cm'e kadar büyüyenlerde vardır. Yurdumuzda eğridir gölü, seyhan baraj gölü , hirfanlı barajında çoktur 1990 dan önce Ankara çubukI, çubukII barajındada çokca çıkmaktaydı ancak şimdilerde neredeyse burada yok oldu denilecek kadar az.
Bulunduğu Yerler:Kumlu tabanları, çamurlu tabanlara göre daha çok severler, suyu çok berrak olmayan akarsu, derin göl ve baraj göllerini tercih ederler. Oksijence fakir, kirlenmiş sular, sığ otlu ve çamurlu sularda yaşayamazlar.
Tipik yırtıcı balıktır. Ufak balıklarla beslenir. turna balıklarına göre ağızları daha küçük olduğu için küçük balıklarla beslenir. turnalar kendi ağırlıklarının %50 sine kadar olan avları yutabilirken sudaklar ancak ağırlıklarının %10-15 ve boylarının %50 sine kadar olan avları yutabilirler.
Üreme: Yumurtlama yeri olarak ağaç kökleri ve batmış ağaç dallları olan yerleri seçerler. Yumurtlama zamanı avlanmayı keserler. Bir dişi yaklaşık 100.000 ile 150.000 arası yumurta yapar. yumurtlama işleminden sonra erkek yumurtlama bölgesinde kalır, hem çıkacak yavruları yırtıcı balıklardan, hemde yüzgeçleriyle yelpaze yaparak çamurdan korur. Yumurtalardan larvalar11-14 o drc.de 8-10 günde çıkar. Çabuk gelişir canlı yem ihtiyacını karşılayabilirse sonbahara doğru yavruların boyu 10 cm. bulur. sudak balığının gölde gelişiminin artırabilmesi için canlı yem ihtiyacını karşılayacak oranda küçük balık olmalıdır. Yaşadığı ortamda küçük balık azaldıkca gelişimi azalır.
Levrek'in hayır diyemiyeceği canlı yem
Turna Sudak'ı yok ettimi?:Bu konuda çok şeyler yazılıp çok şeyler söyleniyor ama gerçek anlamda inceleme yapıp araştırma yapana rastlamadım o nedenle ben bu konuda yıllardır gözlemleyip yaşadığım olaylar ışığında birşeyler yazmaya çalışayım.
Sudak balığı, avlamayıda etinide çok severek yediğim bir balıktı, ancak İç anadolu bölgesinde Hirfanlı barajı hariç çok azaldı. Bu azalmayı bazı arkadaşlar hernekadar Turna balığına bağlasalarda benim düşüncem kontrolsuz bir şekilde sürekli göllere, barajlara bırakılan km'lerce ağlar, bu balıkları yok etti. (köprüköy'de ağlar her aksam saat 17-18 gibi suya atılır, sabah saat 10-11 gibi sudan çıkartılır. bu hergün böyledir)
Örneğin ÇubukII barajında bundan 10-12 sene önce bol miktarda Sudak vardı, Turna o zamanda yoktu şimdide yok ama Sudak bitti. Çevre kirliliği de demeyin ÇubukII tertemiz bir baraj.
Hatta Ankara'yı bilenler için şaşırtıcı bir şey söyleyim 1987-1988 yıllarında CubukI de bir günde 50-60 tane sudak yakalardık, şimdi yok. Ama orayada geceleri hep ağ attılar. ha unutmadan oradada Turna yok.
Mesela Eğriova ve Sorgun göletleri, buralar Alabalık kaynıyordu şimdi bir taneyi senede zor buluyorsun, Peki buralarda Turna yok. Şimdi niye alabalık yok dersiniz.
Turna'nın şansı fazla hareketli olmaması ağaçlık ve otluk bölgede bulunması,( buralara misina ağlarını atamıyorlar) birde vucudunun torpil gibi uzun olup kafasının geçtiği yerden, vucudunun kolayca geçmesi. Yoksa Turna balığıda Sudak, Alabalık gibi ağ'la kolayca yakalansa o da biterdi.
Av tekniği:
Şimdi bukadar şeyi yazdıktan sonra av tekniğide ne demeyin, bizim yaptığımız günde üç beş tane yakalayan doğa severe yardımcı olmak.
Aslında Sudak balığı ilğinç balıktır oltaya vurup yakalandığında fazla reaksiyon vermez, hatta dip oltası ile yakaladığımız Sudakların çoğu sudan ölü çıkar.
Sevgili Hakan Yurdakulol kardeşimin dediğine göre çok Sudaklar çok gururlu balıkmış yakalandığını anlayınca intihar edermiş. Ayrıca yine Hakan'nın dediğine göre ! her Sudak balığın önünde gezen lider balık varmış o balık yakalanırsa grup dağılır çok balık yakalanırmış, eğer o lider Sudak yaklanamazsa balık tutamazmışsınız. Gerçi Hakan yeme vurup misinayı hareket ettiren balığa, bu kesinlikle Yayın balığı vuruşu der Sazan çıkar, bak işte bu Sazan dediğindende Yayın çıkar, birde hayatında hiç alabalık yakalayamamıştır ya neyse. Biz yine konumuza geçelim.
Sudak için en garanti av canlı yemle yapılan bırakma avdır. Eğer avlandığınız bölgede Sudak varsa ne kadar canlı yem o kadar Sudak demektir. Fakat avın zevk vermesi için atçek daha çok tercih ediler.
Sudak avı için ideal yem Orak şeklinde olan Kırmızı Sasiler ve iki parça rapaladır. Birde ince uzun kaşıklara çok gelir. Evet bir zamanlar çokca gittiğim bir avdı ama şimdilerde Kapulukaya da Turna avlarken sasimize ve kaşığa arada sırada takılıyor.
Hirfanlı barajında Levrek çok var ancak kıyıdan avlanmak mümkün değil her yer kerevit ağları ile dolu. Hirfanlı barajında ancak kayıkla avlanabilirsiniz.
Hakan Yurdakulol nam'ı arap Kadri, benim yıllarca gece avına gittiğim Liseden ve Fakülteden sınıf arkadaşım.
(perca fluviatilis) Vucut sudak balığına göre daha geniş, başı küçük ve oldukça sivri. sırttan karna doğru 5-6 adet esmer renkte bant bulunur. Yurdumuzda Batı karadeniz ve trakya bölgesinde yaygın olarak bulunan tatlısu levreğinin boyu 40-45 cm ve kilosuda 2 kg. bulur. etobur balık olmasına rağmen sudak ve turnada olduğu gibi çok büyük avları avlamaz.
Bulunduğu Yerler:Akarsularda, göllerde bulunan levrek hafif tuzlu sulardada yaşar. Uyum yeteneği son derece iyi olan bir balıktır bir yere yerleştiğinde orayı terk etmez. sudak balığına göre daha küçük organizmalarla beslenir. İştahlıdır yavrular 1 yaşına geldikten sonra yırtıcı olur.
Yiyeceğin az olduğu yerlerde yavaş büyürler. Yumurta yiyici olduklarından dolayı balık stoklarına büyük zarar verirler.
Üreme:Yumurtlamak için derin yerlerden sığ sulara gelirler. yumurtalarını bitkilere batmış ağaç dallarına hatta suda kalmış ağ üstüne adeta bir ağ şeklinde serer, bu yumurta şeridi 1 mt kadar uzunluk teşkil eder. Bu yumurtalar birçok erkek balık tarafından döllenir. Larvalar 2-3 haftada çıkar. Yumurtdan çıkan balıklar keselerini hava ile doldurmak için hemen su yüzüne çıkar. Grup halinde avlanıp küçük plaktonları yerler.
Av tekniği:Bu balıklardan hiç avlamadım, o nedenle hiç yapmadığım bir av için yazmıyorum.
Bu balığı burada tanıtmamdaki amaç; bende yıllarca Sudak & Tatlısu levreği kavramını karıştırmışım. Bizim iç anadolu sularında avladığımız balık meğer Sudak mış. Bu karışıklığı açıklayabilmek için Tatlısu Levreğinin tanıtımına yer verdim.
|